انواع سوال های Listening تافل را از نظر مهارتی که مورد سنجش قرار می دهند می توان به 3 دسته ی سوال های درک مطلب پایه (Basic Comprehension Questions)، سوال های مفهومی (Pragmatic Understanding Questions)، و سوال های روابط بین مطالب (Connecting Information Questions)، تقسیم بدنی کرد.

به دلیل ارجاع فراوان ما به این دسته بندی ها در هنگام توضیح و تشریح انواع سوال های Listening تافل، لازم دیدیم ابتدا به تشریح کامل این 3 دسته بپردازیم. در ادامه توضیح خواهیم داد که این دسته بندی ها چه معنا و مفهومی دارند، چه مهارت هایی را مورد سنجش قرار می دهند، و نحوه ی پاسخگویی به آن ها چگونه است.

■ سوال های درک مطلبی پایه
(Basic Comprehension Questions)

3 نوع سوال لب محتوا (Gist-content)، لب منظور (Gist-purpose)، و جزئیات (Detail) به این دلیل در زیر مجموعه ی انواع سوال های درک مطلب پایه (Basic Comprehension Questions) دسته بندی می شوند که راجع به محتوا، معانی، و ویژگی های واضح و سطی زبان سوال می کنند.

اگر می گوییم «سطحی»، به معنای ساده و بی زحمت بودن جواب دادن به این سوالات نیست، بلکه منظور ما این است که برای پیدا کردن جواب این قیبل سوال ها کافی است تا عین معنای اولیه ی عبارات و جمله های گویندگان را متوجه بشویم، نه منظور ها و نیت های ضمنی شان؛ و یا لازم نیست به لحن گویندگان هنگام گفتن جملاتشان دقت کنیم؛ و همچنین لازم نیست استنباط خودمان را راجع به موضوعات مطرح شده بیان کنیم.

با بررسی 3 نوع سوال زیر مجموعه ی این دسته از سوالات، منظور ما از توضیحات بالا آشکار تر خواهد شد.

1- Gist-content (لب محتوا)

2- Gist-purpose (لب منظور)

3- Detail (جزئیات)

■ سوال های مفهومی
(Pragmatic Understanding Questions)

این دسته از سوالات که شامل 2 نوع سوال کارکرد عبارات (Function)، و موضع گیری (Attitude) می شوند، از درک سطحی زبان فراتر می روند، به این مفهوم که در مورد معنای واضح و عینی مطالب رد و بدل شده سوال نمی شود، بلکه راجع به کارکرد و علت ذکر مواضع و کلام های بیان شده، و انگیزه و نوع موضع گیری که گوینده در بیان آن ها داشته سوال می شود.

برای درک بهتر منظور ما از کارکرد و موضع گیری اجازه بدهید این مثال را مطرح کنیم:

فرض کنید دارید تلویزیون نگاه می کنید، و دوست تان به شما می گوید «صداش بلنده!». این جمله در خارج از محیط و شرایط (Context) به چیز های بسیاری می تواند اشاره کند. پس در درجه ی اول این که تشخیص می دهید به صدای تلویزیون اشاره دارد، نشان می دهد معنای این جلمه از معنی سطحی آن فراتر رفته.

حالا، وقتی این جمله را از دوستتان می شنوید چه واکنشی نشان می دهید؟ به احتمال زیاد صدای تلویزیون را کم می کنید. این در حالی است که دوست شما مستقیمن از شما نخواسته بود صدای تلویزیون را کم کنید. پس اینجا جمله ی ذکر شده از معنای سطحی اش خارج می شود و در واقع کارکرد یک درخواست را می گیرد.

حالا تصور کنید دوست شما با صدای بلند و لحنی آمرانه این حرف را به شما بزند. فکر می کنید در این صورت، حالت و موضع وی در این جمله چیست؟ در واقع در این جا، این جمله دیگر حتا درخواست هم نیست، بلکه دستوری است که به طور غیر مستقیم بیان شده. منظور ما از کارکرد و موضع همین است. کسی می تواند این موارد را در جملات روزمره ی انگلیسی متوجه بشود که سواد انگلیسی خوبی داشته باشد.

کارکرد ها (Function) و موضع گیری های (Attitude) زیرلایه ی جملات روزمره

کارکرد هایی که در زیر لایه ی سطحی جملات روزمره وجود دارد می تواند یکی از موارد ذیل باشد: راهنمایی کردن، پیشنهاد دادن، دستور دادن، شکایت کردن، پذیرفتن، موافقت کردن، سوال کردن، توبیخ کردن، تمجید کردن، و غیره.

همچنین گویندگان ممکن است موضع گیری های مختلفی از بیان جملاتشان داشته باشند. یعنی باید تشخیص بدهید یک جمله قرار است به عنوان یک حقیقت اثباث شده تلقی شود یا صرفن یک نظر؛ با قطعیت گفته می شود، یا شک؛ گوینده با گزاره یی مخالف است یا موافق؛ وغیره.

در بخش Listening آزمون تافل دو نوع سوال مفهومی مطرح می شود که در ادامه مشاهده خواهید کرد. همچنین لازم است ذکر کنیم، در مورد این دسته از سوالات، بعد از یک بار پخش سرتاسری گفت و گو ها، معمولن جزئی از صحبت های بیان شده که مورد سوال مفهومی (Pragmatic Understanding Questions) است مجددن تکرار می شود.

4- Function (کارکرد عبارات)

5- Attitude (موضع گیری)

■ سوال های روابط بین مطالب
(Connecting Information Questions)

در این دسته از سوالات که خود شامل 3 نوع سوال زیر مجموعه ی تنظیم (Organization)، ربط دادن محتوا (Connecting Content)، و استنباط (Inference) می شود، هدف یافتن ارتباط بین اجزا و ایده ها، و نحوه و به ترتیب آوردن این ایده ها در یک سخنرانی یا مکالمه است.

بنابراین، توانایی شما در تجزیه و تحلیل اطلاعاتی که در طول گفت و گو ها دریافت می کنید تا تصویری از مطالب عنوان شده در ذهنتان شکل بدهید، و دقت به نحوه ی نتیجه گیری و جمع بندی مطالب توسط گویندگان مورد سنجش قرار می گیرند. به این ترتیب برای یافتن جواب درست باید بتوانید ارتباط بین ایده ها، و نحوه ی چیده شده شدنشان در حین صحبت ها را متوجه بشوید.

در ادامه ی انواع سوال های Listening تافل به بررسی این 3 نوع سوال که در دسته سوال های روابط بین مطالب (Connecting Information Questions) قرار می گیرند خواهیم پرداخت.

6- Organization (تنظیم)

7- Connecting Content (ربط دادن محتوا)

8- Inference (استباط)