چه موقع می بایست از ضمیر موصولی و ضمیر پرسشی Whom به جای Who استفاده کنیم؟ در این مقاله به بررسی Who و Whom خواهیم پرداخت.

ضمایر موصولی (Relative Pronouns) چه هستند؟

ضمایر موصولی به کلماتی گفته می شود که در جمله ها استفاده می کنیم تا دو عبارت (Clause) یا بیشتر را به هم متصل کنیم، و به این ترتیب جملاتی پیچیده تر بسازیم. این ضمایر شامل این موارد می شود:

Who, Whom, Where, Which, That, Whoever, Whomever, و What

مثال:

• This is where my parents live.

این جا جایی است که والدینم زندگی می کنند.

• I helped a man whose leg was amputated.

به مردی کمک کردم که پایش قطع شده بود.

• There is nothing more that I know.

چیز بیشتری نیست که من بدانم.

برخی از این ضمایر موصولی به عنوان ضمایر پرسشی هم به کار می روند.

ضمایر پرسشی (Interrogative Pronouns) چه هستند؟

ضمایر پرسشی کلماتی هستند که برای ساختن سوال های اصطلاحن Wh از آن ها استفاده می کنیم. به این دلیل به این سوال های Wh گفته می شود که در همه ی ضمیر های پرسشی که برای ساختن این سوال ها به کار می بریم از دو حرف W و H استفاده می کنیم. به عبارت دیگر این سوال های، سوال هایی هستند که جوابشان بله یا خیر نیست، و نیاز به جواب کاملی دارند.

ضمایر پرسشی شامل این موارد می شود:

Who, Whom, Which, What, Whose, و Where

مثال:

• What’s you name?

اسمت چیست؟

• Whose dog are you?

سگ که هستی؟

• Which one do you want?

کدام یک را می خواهی؟

حال که می دانیم ضمایر Who و Whom هر دو مشترکن به صورت هم ضمیر موصولی، و هم ضمیر پرسشی به کار می روند، بیایید به طور مجزا این دو کلمه را بررسی کنیم.

از Who استفاده کینم یا Whom؟

اگر بخواهیم جواب مختصری به این سوال بدهیم می گوییم: هیچ وقت از Whom استفاده نکنید!

چرا این را می گوییم؟ چون ضمیر Whom از آن اجزای زبان انگلیسی است که رو به انقراض می رود. هر کجا که امکان استفاده از ضمیر Whom باشد، از Who هم می توان استفاهد کرد. اما قطعن در متن هایی که می خوانید با کلمه ی Whom روبه رو می شوید و تعجب می کنید چرا از این ضمیر استفاده شده. بنابراین ناچاریم جواب طولانی تر را توضیح بدهیم.

در همه ی جملات، Who در جایگاه فاعل جمله به کار می رود، و Whom در جایگاه مفعول جمله. این قاعده ی استفاده از Who و Whom است. حالا به جملات موصولی ذیل دقت کنید:

1. This is the man whom I met on the street.

2. This is the man who I met on the street.

3. This the man whom got injured in the accident.

4. This is the man who got injured in the accident.

به نظر شما کدام جملات بالا درست هستند؟ کمی راجع بشان فکر کنید…

در واقع همه ی جملات بالا درست هستند جر مورد سومی! تعجب کردید؟ علت تعجبتان را در کامت ها بنویسید تا راجع به آن صحبت کنیم.

معانی جمله ی اول می شود: این مردی است که در خیابان دیدم.

• This is the man whom I met on the street.

در این جمله فاعل I (من) است، و مفعول The Man (مرد).  پس طبق قاعده یی که گفتم می توان از ضمیر موصولی Whom استفاده کرد. از آن جایی که قبلن گفته بودیم هر جا که بتوان از Whom استفاده کرد، از Who هم می توان استفاهد کرد، پس به این ترتیب جمله ی دوم هم کاملن صحیح است.

اما جمله ی سوم معنایش می شود: این مردی است که در تصادف صدمه دید.

• This the man whom got injured in the accident.

در این جمله The Man (مرد) فاعل جمله است، نه مفعول جمله! پس نمی توان از از ضمیر موصولی Whom استفاده کرد؛ فقط می توان از Who استفاده کرد.

چطور فاعل و مفعول را تشخیص بدهیم؟

تکنیکی ساده برای تشخیص اینکه یک کلمه در جایگاه فاعل به کار رفته یا مفعول وجود دارد. اگر آن کلمه را بتوان با یک ضمیرهای فاعلی مثل He یا She جایگزین کرد و معنای جلمه تغییر نکند، آن کلمه فاعل جمله است؛ اما اگر بتوان آن کلمه را با ضمیر های مفعولی مثل Him و Her جایگزین کرد، در آن صورت آن کلمه مفعول جمله است.

مثال:

• I need someone who/whom makes me fall in love.

کسی را می خواهم که عاشقم کند.

بیایید بخش دوم این جمله را در نظر بگیریم و ضمیر های She و Her را در آن با Who و Whom جایگزین کنیم:

• She makes me fall in love.

• Her makes me fall in love.

هر کس با سطح زبان متوسط به بالا تشخیص می دهد که مورد اولی که آن She استفاده شده صحیح و معنا دار است، و بنابراین ضمیر موصولی مناسب در اینجا Who است.

• God won’t forgive who/whom their mothers have cursed.

خداوند کسانی را که مادرشان نفرینشان کرده نمی بخشد.

بیایید در بخش اول جمله ی فوق who و whom را با ضمیر فاعلی They و ضمیر مفعولی Them جایگزین کنیم.

• God won’t forgive they.

• God won’t forgive them.

فکر می کنم جواب برای همه واضح باشد. جمله دوم صحیح است، و بنابراین ضمیر موصولی مناسب Whom است، اگرچه همانطور که قبلن گفتیم، می توان از Who هم در چنین جمله یی استفاده کرد.

Who و Whom در جملات پرسشی

در جملاتی پرسشی، جایی که کلمات Who و Whom به صورت ضمیر های پرسشی به کار می روند هم قاعده کاملن مثل موقعی است که این کلمات به صورت ضمایر موصولی به کار بروند. تکنیک تشخیص فاعل و مفعول بودنشان هم دقیقن همان طور است که گفتیم. بنابراین، در اینجا فقط به دو مثال برای Who و Whom بسنده می کنیم:

1. Who broke the glass?

2. Whom broke the glass?

3. Who did you call?

4. Whom did you call?

کدام جملات درست و کدام غلط هستند؟ جواب و دلیل خود را در کامنت ها بگذارید.

این 4 جمله همگی صحیح هستند به جز مورد دومی. بیایید بررسی کنیم:

معنای جمله ی اول و دوم می شود، «چه کسی شیشه را شکاند؟» اگر ضمایر He و Him را با Who یا Whom جایگزین کنیم به چه نتیجه یی می رسیم؟

• He broke the glass.

• Him broke the glass.

کاملن واضح است که تنها ضمیر He مناسب است، و بنابراین تنها از ضمیر پرسشی Who می توان استفاهد کرد.

حالا دو جمله ی آخر را با کمی پس و پیش کردن جای کلمات می توانیم به این شکل بنویسیم:

• You called who/whom?

و اگر He و Him را جایگزین کنیم:

• You called he/him?

در این جا ضمیر مفعولی Him صحیح است، و اصولن می بایست از ضمیر پرسشی Whom هم استفاده کرد؛ اگرچه استفاهد از Who هم موردی ندارد و مجددن کاملن درست است.

جمع بندی استفاده از Who و Whom

در انگلیسی روزمره همیشه می توان در مواردی که استفاهد از Whom مجاز و صحیح است از Who هم استفاهد کرد (ولی برعکس آن ممکن نیست) بنابراین می توان تمام توضیحات بالا را کنار گذاشت و همیشه از Who استفاهد کرد. اما قطعن برای افرادی که از استفاده شان از انگلیسی فراتر از موارد عادی و روزمره است، و خصوصن به مطالعه و نوشتن انگلیسی علاقه دارند، دانشتن توضیحات بالا ضروری است. عده یی در نوشته های جدی و رسمی شان، یا برای عدم ایجاد شبهه در شنونده، ترجیح می دهند از Who و Whom به طور مجزا و در موقعیت درستشان استفاده بکنند. پس تصمیم بر استفاده یا عدم استفاهد از Whom با خودتان است.

سوال های خود را در کامت ها مطرح کنید.